Post Series: Duyusal Hassasiyetler
Yeni Normal ve Özel Bireyler
Covid-19 krizi sadece bizi değil, tüm dünyayı etkiledi. Pandemi süreci ile hayatlarımızda gelişen mecburi değişimlere alışmak zaman aldı fakat adapte olabildik. Zorlu bir süreç de olsa adapte olabilmemiz, bu süreçten en az zarar ile çıkabilmemizi sağlayan şeydir. Fakat dediğimiz gibi, Covid-19 krizi sadece bizi değil, herkesi etkiledi.
Özellikle gelişimsel farklılıklara sahip özel bireylerin ne halde olduklarını karantina süresinde ve sonraki yeni normalde görmemiş olabilirsiniz. Söyleyebiliriz ki durum iç açıcı değil. Modern hayatın tamamı genel halk için bile tam olarak ayarlanamamışken, özel bireyler için oluşturulan kuralların veya yöntemlerin de tamamlanmasını bekleyemeyiz. Yine de bu yapabileceğimiz bir şey yok anlamına gelmiyor. Özel bireylerle ilgilenen kişiler olarak, düşünebileceğimiz bazı şeyler var.
Özel Durumlara Özel Yaklaşımlar
‘Karantina farklı bir yaşam sistemidir. Çoğu insan adapte olmakta zorlanmaz ancak pandemi öncesi bile zorlanabilen özel bireyler için, adaptasyon çok zor bir şey olabilir’.
Bir yöntem oluştururken, bir kural koyarken düşünülen şeyler bellidir. Bunlardan en önemlisi yöntemin veya kuralın uygulanacağı kişidir. Örneğin toplu taşımalarda maske takma zorunluluğu: bazı insanlar maskeyle nefes almıyor gibi hisseder ve oldukça rahatsız olur. Fakat rahatsızlıklarını bir kenara bırakıp bu kurala uymaya kendilerini zorlarlar. Bu durum özel bireyler için aynı olmayabilir. Kendilerini sürekli maske takma durumuna alıştıramayabilirler, sosyal mesafe kuralına uyamayabilirler. Bunun sebebi ne olup bittiğini tam olarak anlayamamalarıdır. Bundan dolayı, sorun olan kısmın sadece anlayabilecekleri ve uygulayabilecekleri yöntemlerin henüz tam ortaya çıkmamış olduğunu söyleyebiliriz.
Maske takma durumunda sevdiği müzikler açmak, en sevdiği şeyleri insanlardan uzak durduğunda ödül olarak vermek gibi bazı küçük teşviklerle onu bu duruma alıştırmayı deneyebilirsiniz. Bu tarz küçük teşvikler işe yarayacaktır. Ancak unutmayın ki bahsettiğimiz kişi özel bir birey. Adaptasyon sürecinde işe yarayan yöntemler uygulasanız bile tam anlamıyla sürece alışması beklediğinizden daha uzun sürebilir. Aksaklıklar ve uzun süren emekler sizi yine de etkilemesin. Umudunuzu koruyun, özel bireyler de bu süreçten huzurla çıkabilir.
Riskleri Hafife Almamalıyız
Aynı zamanda bazı özel bireylerin hastalıklar karşısında düşük dirence sahip olduğunu biliyoruz. Fizyolojilerindeki bu farklılık, Covid-19 ile yeni normalde daha dikkatli olmamızı gerektiriyor. Özel bireyin oluşturan kurallara bizim gibi uyamayacağını tahmin edebiliriz, bazı şeyleri bizim akıl etmemiz gerekebilir. Aile hayatında temas ettiği kişiler ve kişi ile ilgilenen çalışanlar da normalden daha dikkatli olmalıdır. Bu fazladan dikkat sizi yorabilir fakat gelişimsel farklılıklara sahip bireyin en önemli odağımız olduğunu unutmayın. Benzer durumda olan aileler ile iletişimde kalmak, sürecin bu kısmında belki de size en iyi gelecek şeydir. Fikir alışverişleri veya basit sosyal aktiviteler yapabileceğiniz en güvenli kişiler bu aileler ve bu alanda çalışan uzmanlardır. En az sizin kadar dikkatli olan bu kişilerle, özel birey de rahatça etkileşim içine girebilir. Özel olsun veya olmasın, başka insanlarla sosyal etkileşimlerde bulunmak hepimize iyi gelen bir şeydir, ama sadece dikkatli olduğumuz sürece.
Bunun dışında özel bireyin alıştığı veya çok sevdiği etkinlikler olabilir. Dış dünyada bu etkinliklerin artık yapılamadığını ona aktarmak imkânsız olabilir, bundan dolayı yeni fikirler üretmelisiniz. Basit bir örnek, çocuk parkına gitmek olabilir. İsterseniz evde de küçük bir kaydırak bulundurabilirsiniz. Bu kaydırağı satın almanıza bile gerek yok, bütçeniz şu an yetmiyor veya almak mümkün olmuyorsa koltuk yastıklarından, çarşaflardan kendiniz bir kaydırak yapabilirsiniz.
Uzmanlarla İletişim Kurmanın Önemi
İçinde bulunduğumuz pandemi sürecini bizler bile tam anlayamamış durumdayız. Yeni kuralların çıkması, kuralların ara ara değişmesi, kendimizce yapabileceğimiz şeyler gibi birçok noktada hala tam verimlilikte değiliz. Hal böyleyken özel bireyli kişilerin, çocuk veya yetişkin olsun, neler yaşayabileceği ve yardımcı olmak için neler yapabileceğimiz daha da bilinmez bir noktadadır. Her detayı ile bu süreci, özel bireyler için, inceleyebilecek ve profesyonel yardımı dokunabilecek uzmanlar en önemli dayanağımızdır. Bu yazıda önerdiğimiz küçük, basit yardımların yanında onların yapabilecekleri kat ve kat daha fazladır. Uzmanlar bu sürecin özel bireyleri nasıl etkileyebileceği, bu konuda ne yöntemlere başvurabileceğimiz ve hatta bu süreçte kendiniz için neler yapabileceğiniz gibi birçok soruya cevap bulabilir.
Sağlığa dikkat etmek, empati kurmak ve yaratıcı özel yaklaşımlar üretmek sahip olmamız gereken en önemli şeylerdir. Daha fazlası için sitemizdeki uzmanlara başvurabilirsiniz.
