Okula yeniden başlamak her çocuk için zor olabiliyor. Anaokulu, okul öncesi, ilkokul, ortaokul ya da lise olması fark etmiyor. Hele ki konu özel çocuklarımızsa konuya daha hassasiyetle eğilmek gerekiyor. Okul başlamadan önce yapacağınız birkaç şey hem okula daha kolay başlamanızı sağlayabilir hem de negatif duygular olmadan başladığınız seneniz de daha kolay geçecektir.
1.Okulu boşken deneyimlemek
Okula boş ve sakinken gidebilirsiniz. Bu sayede çocuğunuz tüm yılını geçireceği ortamı, başka uyaranlarla baş etmek zorunda kalmadan deneyimleyebilir. Ayrıca okulun fotoğraflarını çekerek evde çalışabilir, çocuğunuza günlük yapacaklarını içeren bir çizelge hazırlayabilirsiniz.
2.Çalışanlarla tanışmak
Okul açılmadan ziyarete gittiğinizde çocuğunuzu her gün göreceği kişilerle tanıştırın. Mümkünse fotoğraflarını çekin ve evde fotoğraflar üzerinden çalışın.
3.Sakin kalın
Okul açılmadan önce ve açıldıktan sonraki birkaç gün ne olursa olsun sakin ve yumuşak bir ruh halinde kalın. Zorlanıyorsanız, bol bol papatya çayı için, yürüyüş yapın. Bu sayede çocuğunuz daha az disregüle olacaktır.
4.Okula uygun rutin oluşturmak
Okul açılmadan okula gidiyormuş gibi uyku ve uyanma saatlerinizi düzenleyin. Böylece okul açıldığında uyuma-uyanma düzeni ile uğraşmak zorunda kalmazsınız. Aynı şekilde otobüs, okulda olma, yemek saati gibi günlük rutinleri de evde taklit edin. Bunun için drama yapabilir, dışarı çıkıp prova edebilirsiniz. Her gün yürümeniz gereken yolu, kahvaltı için poğaça alacağınız pastaneyi deneyimleyin. Okul ve çalışanların fotoğrafları ile sosyal hikayeler oluşturup, okul yolu, okul, sınıf ve öğretmeni ile ilgili aşinalığı arttırabilirsiniz. Sıralama kartları hazırlayarak süreci deneyimlemesini sağlayabilirsiniz.
5.Ayrıntılara dikkat
Ayrıntıları gözden kaçırmayın. Birçok otizmli birey rutinlerine çok bağlıdır. Bu yüzden uyanacağı alarmın sesi, kahvaltıda yiyecekleri, okula giderken yanına alacağı su şişesi gibi ayrıntılara da dikkat edin. Bir problem çıkması durumuna karşı hazırlıklı olun. Okula giderken stres yaşarsa rahatlayabileceği materyalleri planlamayı unutmayın: en sevdiği oyuncağı ya da duyu çantası gibi.
6.Giyim
Bazı okullarda forma giyilirken bazı okullarda ise serbest giyim tercih edilmektedir. Eğer çocuğunuz serbest giyim tercih edilen bir okula gidecekse ilk günlerde zorlamak yerine giymeyi tercih ettiği tshirt, pantolon ya da elbiseyi giymesine izin verin. Eğer gideceği okulda forma giyilecekse, okul açılana kadar formayı evde giyin. Bazı otizmli bireyler duyusal hassasiyetler yaşamaktadır. Bu yüzden çocuğunuza giyeceği yeni kıyafetin dokusuna alışması için zaman tanıyın. Ayrıca bazı çocuklar ayakkabı giymemeyi tercih edebilir. Yine ayakkabı ve çorabı da her gün evde okulda giyeceği süre boyunca giydirerek alışmasını sağlayın.
7.Günlük haftalık çizelge
Daha önce okula gitmiş olabilir, buna kanmayın. Yaz tatili sonrası her gün okula gitme rutinine geçişte çocuğunuz farklılığı hissedecektir. Bu geçişi kolaylaştırmak için haftalık içelge oluşturarak hafta içi ve hafta sonu için görseller belirleyebilirsiniz. Bu sayede neyin ne zaman başladığını ve ne zaman bittiğini çocuğunuz görebilir. Bazı çocuklar için başı sonu olmayan, sınırları olmayan şeyler kaygı uyandırır.
8.Öğretmeni ile tanışma
Öğretmeni ile mutlaka okul açılmadan tanışın. Mümkün değilse bir mektup yazabilirsiniz. Tanışma ya da mektubunuzda çocuğunuzun güçlü yönlerini, hassasiyetlerini, yeteneklerini, çocuğunuzu sakinleştiren şeyleri ve çocuğunuzun sevdiği şeyleri yazın.
Yöntemler sadece otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar için değil, kaygı, atipik otizm, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, down sendromu gibi tanılı çocuklarda da uygulanabilir. Sizin de çocuğunuzla uyguladığınız başarılı yöntemleriniz ya da fikirleriniz varsa, yorumlarda bizimle paylaşmayı unutmayın.
