Disleksi Nedir?

Post Series: Tanılar

Çok zeki olduğu halde bir türlü hayal ettiği notları alamayan çocuklarımız, ne kadar yetenekli olduğunu bildiğimiz halde bu yeteneğini gösteremeyen çocuklarımız. Disleksinin hikayesine hepimiz bir yerden aşinayız, belki kendi çocukluğumuzdan.

Disleksi öğrenme bozukluklarından en çok görülenidir. ABD’de yapılan araştırmalara göre toplumdaki dislektik bireylerin oranı %10-15’lerdedir. Dislekside okuma, harfler ile kelimeler arasında bağlantı kurma gibi becerilerde zorluk yaşanır. Bireyde disleksi görülmesi, bilişsel bir gerilik olacağı anlamına gelmez. Dislektik bireyler akranlarıyla aynı zeka seviyesindedir. Hatta üstün zekalılık görülebilmektedir. Görme ya da işitme gibi fiziksel temelli bir sebebi yoktur. Her bireyde farklı şiddette görülür.

Genellikle okula başlandığında fark edilir. Verilen harflerden kelime oluşturmak, kelimeleri harf harf söylemek, hecelemek ve tekerleme söylemek zordur.

Yetişkinlerde yeni bir dil öğrenmede zorluk olarak kendini gösterebilir. Şaka ve imalar yanlış anlaşılabilir.

Disleksi Belirtileri

Belirtilerini sıralamak gerekirse, belirtileri aşağıdaki gibi maddeleyebiliriz.

Yazma, bir metni kopya etme (okuyarak yazma) ve dikte etmede (bir metni duyarak yazıya geçirme) zorluk yaşayabilir.
Okuduğu cümlede kelimelerin yerini karıştırma görülebilir.
Kelimeyi harflerine ayırırken harfleri atlayabilir.
Yavaş, yanlış tonlamalarla ya da tonlamasız okuyabilir.
Okuduğu cümleyi başa alıp tekrar tekrar okuma ihtiyacı duyabilir.
Düşündüklerini yazıya dökmekte zorlanabilir.
Bunların dışında disleksili çocuklarda sağ ve solu karıştırma görülebilir.
Kadranlı geleneksel saatlerden saat okumayı öğrenmek zordur.
Disleksili bireylerde kalime çok sıkı tutma ya da çok gevşek tutma görülebilir. Bunun sonucu olarak yazılarını çok bastırarak ya da silik yazabilirler.
Testlerde klasik sınavlara göre başarı oranları düşebilir.
Bazı disleksili bireyler okurken ya da yazarken harflerin titrediğini ve hatta hareket ettiğini söylemektedirler.
Disleksili bireyler için el yazısı zorlayıcı olabilir.
Disleksili bireylerin yazıları okunaklı olmayabilir. Yazının okunaklı olmaması disgrafi ile ilgilidir. Yani disleksiye disgrafi de eşlik edebilir.
Disleksili çocuklar okuma ve yazmada zorlanırken matematikte çok başarılı olabilirler. Fakat bazen disleksiye diskalkuli de eşlik edebilir.
Disleksili bireylerde ince motor ve kaba motor becerilerde zayıflık görülebilir.
Zaman planlaması disleksili bireyler için zor olabilir. Yapılacak işlerini ertelemeye meyilli olabilirler.
Disleksili çocuklar çok dağınık ya da çok düzenli olabilirler.