ETEÇOM Nedir?
ETEÇOM, Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programı’dır. Birincil bakıcılar ile çocuk arasındaki etkileşim sürecinin kalitesini arttırmayı temel alan bir programdır. Karşılıklı birbirlerini etkileme durumunun niteliğini arttırarak çocuğun gelişiminin desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Orijinal adı “Responsive Teaching” olan bu program Amerika’da Prof. Dr. Gerald Mahoney ve Prof. Dr. James MacDonald tarafından geliştirilmiştir. Amerika’da müfredat olarak sunulan ETEÇOM, Kore ve Türkiye’de de uygulanmaktadır. Türkiye ile ETEÇOM’u tanıştıran, değerli hocamız Prof. Dr. H. İbrahim DİKEN‘dir. 2009 yılında National Autism Center (Ulusal Otizm Merkezi) tarafından ETEÇOM, Floortime gibi etkileşim temelli müdahale programları “umut vadeden uygulamalar” sınıfına dahil edilmiştir.
ETEÇOM üzerine yapılan tüm araştırmalar 0-6 yaş, erken çocukluk dönemini kapsamaktadır. Literatürde 6 yaş sonrasına yönelik bir çalışma bulunmamaktadır. Ayrıca programdaki beceriler ve öğretim stratejileri de erken çocukluk dönemi göz önünde bulundurularak planlanmıştır.
Uzman notu: İhtiyaç halinde, otizm ya da gelişim geriliği gibi bir tanı almış özel gereksinimli 6 yaş üstü çocuklarda sosyal-duygusal becerilerin öğretim stratejilerini kullanılabileceğini şahsen deneyimledim.
Örneğin 10 yaşındaki Uygulamalı Davranış Analizi ilkelerine göre çalıştığım bir öğrencim, grup oyunlarında kazansa da kaybetse de ağlayarak tepki veriyordu. Duygu düzenlemeleri açısından zorluklar yaşadığını belirlediğim öğrencimin programına ETEÇOM’un duygu düzenlemeleri öğretim stratejilerini ekledim. Birkaç seans sonra olumlu ve olumsuz durumlara uygun duygusal tepkiler vermeye başladı.
Sizin de farklı yöntemlerle kullanma deneyimleriniz varsa, duymayı çok isteriz! Bilgi paylaştıkça çoğalır.
ETEÇOM, 66 öğretimsel strateji içeren 16 temel davranıştan oluşmaktadır. Davranış seçici envanteri, ev ödevini açık ve net ifade etmeniz için ev ödevi formu, ev oturumunda ailenin kendini takip etmesini sağlayan ev oturumu formu, eğitimci için uzman oturum formu ve tüm süreci takip edebilmeniz için planlama ve izleme formlarıyla eğitimci dostu bir programdır.
Uygulama açısından gayet açık, net yönergeler içeriyor ve soru işareti bırakmıyor. Program hem uygulayıcı hem de birincil bakıcılar için sunulan bilgi formları uygulama önerileri de içeriyor. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda sistemi gayet oturmuş, akıcı ve kullanıcı dostu diyebileceğimiz bir program. Tek program olarak uygulandığında haftada 2 kez 1 saat 20 dakikalık (2 seans süresi) oturumlar ile 6 ayda tamamlanıyor.
Uzman notu: Programı erken çocuklukta tek başına kullanabileceğiniz gibi, Floortime, Nöroplay ve benzeri oyun temelli programlarla da zenginleştirebilirsiniz. Ya da özel eğitim seanslarınıza, çocuğun ihtiyacına göre dahil edebilirsiniz. Alınan her eğitim, tecrübenizle de birleştikçe seanslara hakimiyetinizi, eğitiminizin kalitesini, yaratıcılığınızı ve öğrencinizden alacağınız dönütlerin hızını da arttıracaktır. Ne kadar heyecan verici!
Benim için hem sistematikliği ile çok doyurucu bir eğitim oldu, hem de Prof. Dr. H. İbrahim DİKEN’i uygulama sırasında izleme şansını yakaladım. İmkanı olanın ETEÇOM eğitimini almasını tavsiye ederim.